Υλοποίηση Βάσης Δεδομένων

Κύριο αντικείμενο της ΕΤΥΜΠ ήταν η καταχώρηση των υδρομετεωρολογικών δεδομένων της Ελλάδας σε μία Βάση Δεδομένων προσβάσιμη από τους μελετητές αλλά και από τους απλούς χρήστες που ενδιαφέρονται για την κατάσταση των υδατικών πόρων στην χώρα. Τα δεδομένα αποθηκεύτηκαν στις ΒΔ των Συμμετέχοντων Φορέων οι οποίες στην συνέχεια συνδέθηκαν μεταξύ τους κατά τέτοιο τρόπο ώστε αφενός να εξασφαλίζεται η αδιάλειπτη λειτουργία του δικτύου και αφετέρου να εξασφαλίζεται η ασφάλεια των δεδομένων του κάθε φορέα δίνοντας στον χρήστη της ΕΤΥΜΠ την αίσθηση ενός ενιαίου συνόλου. Οι προδιαγραφές του έργου απαίτησαν ουσιαστικά την ανάπτυξη μίας κατανεμημένης ΒΔ προκειμένου να διασφαλιστεί το ιδιοκτησιακό καθεστώς των στοιχείων των ΣΦ. Οι βασικές απαιτήσεις του σχεδιασμού ήταν οι παρακάτω:

Αξιοπιστία / ακεραιότητα των δεδομένων

Προεπεξεργασία-Εισαγωγή Υδρομετεωρολογικών και Υδρομετρικών σταθμών στην Βάση Δεδομένων Ιδιαίτερο βάρος δόθηκε στην φάση μετατροπής των δεδομένων χρονοσειρών από την πρωτογενή μορφή (έντυπα - ταινίες) σε ηλεκτρονική και στην μετέπειτα εισαγωγή τους στην ΒΔ. Τα δεδομένα πέρασαν από λεπτομερείς ελέγχους (ακραίων τιμών, χωρικής συνέπειας, χρονικής συνέχειας κλπ.) προκειμένου να διασφαλιστεί η αξιοπιστία τους και η όσο το δυνατό σωστή μεταφορά τους από τηνέντυπη μορφή στην ηλεκτρονική. Τα διαχειριστικά και περιγραφικά δεδομένα (σταθμοί, μετρητικά όργανα κτλ) επίσης υπέστησαν διάφορους ελέγχους (ακρίβεια γεωγραφικής θέσης, ορθογραφία κλπ.) και διασφαλίστηκε η σχεσιακή ακεραιότητα τους με τα αντίστοιχα δεδομένα χρονοσειρών. Η ακεραιότητα των δεδομένων διασφαλίζεται από την δομή των τοπικών ΒΔ μέσω περιορισμών εξωτερικών κλειδιών (Foreign keys). Με αυτό τον τρόπο εξασφαλίζεται η ακεραιότητα των στοιχείων που είναι αποθηκευμένα στη ΒΔ ενώ παράλληλα ενθαρύνεται η δομημένη διαχείριση της ΒΔ.

Ασφάλεια - Δυνατότητα χρέωσης δεδομένων

Τοπολογία Δικτύου Ευρείας Περιοχής της ΕΤΥΜΠ Βασική λειτουργική απαίτηση του σχεδιασμού της ΒΔ υπήρξε η διασφάλιση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των δεδομένων των χρονοσειρών. Κάθε ΣΦ πρέπει να διατηρεί τον πλήρη έλεγχο πάνω στα δεδομένα που του ανήκουν. Η απαίτηση αυτή οδήγησε στην υλοποίηση της ΒΔ ως κατανεμημένης στην οποία τα δεδομένα του κάθε φορέα αποθηκεύονται στην τοπική ΒΔ στους χώρους του. Οι τοπικές ΒΔ επικοινωνούν μεταξύ τους μέσω συνδέσμων ΒΔ χρησιμοποιώντας το δίκτυο ευρείας περιοχής. Για τον χρήστη της ΕΤΥΜΠ αυτή η "συνδεσμολογία" δεν είναι ορατή και η αναζήτηση και ανάκτηση στοιχείων μπορεί να γίνει από οποιοδήποτε σημείο του δικτύου για στοιχεία οποιουδήποτε φορέα χωρίς να είναι απαραίτητη η γνώση της τοπολογίας του δικτύου. Η ανάκτηση των δεδομένων από τον χρήστη γίνεται με ελεγχόμενο τρόπο ώστε να εξασφαλιστεί η πρόσβαση στην ΒΔ μόνο από τους εξουσιοδοτημένους χρήστες της ΕΤΥΜΠ. Το υποσύστημα ασφάλειας συνεργάζεται στενά με το υποσύστημα χρέωσης το οποίο ελέγχει και αντίστοιχα χρεώνει τον "λογαριασμό" του χρήστη. Η ασφάλεια των δεδομένων διασφαλίζεται μέσω ρόλων που ο κάθε ΣΦ θέτει για την τοπική του ΒΔ.
Έτσι η ΔΕΗ π.χ. μπορεί να απαγορεύσει πρόσβαση στα στοιχεία της από ένα συγκεκριμένο χρήστη ενώ η ΕΜΥ να επιτρέπει στον συγκεκριμένο χρήστη να ανακτά και να εκμεταλεύεται τα στοιχεία της.

Ταχύτητα ανάκτησης δεδομένων από την ΒΔ

Σημαντική προσπάθεια καταβλήθηκε από το επιστημονικό προσωπικό του έργου προκειμένου να βελτιστοποιηθεί η ταχύτητα ανάκτησης των δεδομένων από την ΒΔ της ΕΤΥΜΠ. Χρησιμοποιήθηκαν ειδικά εργαλεία λογισμικού και τεχνικές προγραμματισμού ώστε η ανάκτηση των δεδομένων να γίνεται απρόσκοπτα και με όσο το δυνατό πίο ομαλή κατανομή του φόρτου στους κυρίως εξυπηρετητές (Servers).

Οικονομία χώρου αποθήκευσης

Ο πολύ μεγάλος όγκος των δεδομένων που εισήχθη στην ΒΔ δημιούργησε επιπρόσθετες απαιτήσεις όσον αφορά στον χώρο αποθήκευσης, καθώς και στις ταχύτητες αναζήτησης και ανάκτησης της πληροφορίας. Με βάση αυτές της απαιτήσεις η ΒΔ σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε κατά τέτοιο τρόπο ώστε να ελαχιστοποιηθεί η περιττή πληροφορία καθώς και να αυξηθεί η ταχύτητα αναζήτησης ανάκτησης των δεδομένων μέσω Indexes χωρίς αυτό να αντιβαίνει στην απαίτηση ελαχιστοποίησης του χώρου αποθήκευσης. Έτσι όπου αυτό κατέστη δυνατό οι πίνακες δημιουργήθηκαν με "οργάνωση ευρετηρίου" (Index Organized) ώστε να μειωθεί σημαντικά ο χώρος αποθήκευσης.

Ευκολία διαχείρισης της ΒΔ

Πρόγραμμα διαχείρισης Βάσης Δεδομένωνν της ΕΤΥΜΠ Η διασύνδεση της ΒΔ της με τον χρήστη γίνεται μέσω του προγράμματος διαχείρισης της ΒΔ της ΕΤΥΜΠ (DBManager). Κύρια απαίτηση για το πρόγραμμα διαχείρισης της ΒΔ ήταν η όσο το δυνατό ευκολότερη αναζήτηση και ανάκτηση της πληροφορίας από τον χρήστη. Με βάση αυτή την απαίτηση η εφαρμογή δημιουργήθηκε κατά τέτοιο τρόπο ώστε να διευκολύνεται ο χρήστης στην εισαγωγή κριτηρίων αναζήτησης καθώς και στην ανάκτηση και απεικόνιση των δεδομένων είτε διαχειριστικών (όργανα, εικόνες σταθμών), είτε δεδομένα χρονοσειρών.

Δυνατότητες επέκτασης / Σύνδεση με άλλες ΒΔ

Ιδιαίτερη πρόβλεψη έγινε για την περίπτωση σύνδεσης της Βάσης με άλλες Βάσεις δεδομένων όπως η ΒΔ του ΕΔΠΠ. Με κριτήριο την ευελιξία της ΒΔ όσον αφορά στην σύνδεση της με άλλες Βάσεις δημιουργήθηκαν πίνακες αναφοράς που κατευθύνουν τις εφαρμογές που διαχειρίζονται την Βάση στην αναζήτηση των αντίστοιχων δεδομένων.