Βασική διαπίστωση κατά την διάρκεια του έργου της ΕΤΥΜΠ αποτέλεσε η αναγνώριση από όλους τους εμπλεκομένους της αναγκαιότητας που υπάρχει για την ίδρυση και λειτουργία ενός κατάλληλου οργανισμού ο οποίος θα αναλάβει στο μέλλον την διαχείριση και τη λειτουργία του τελικού προϊόντος του έργου ΕΤΥΜΠ. Έτσι, στα πλαίσια του έργου εκπονήθηκε η Μελέτη Μετεξέλιξης της ΕΤΥΜΠ η οποία αποσκοπεί στην διαμόρφωση ενός πλαισίου αρχών και κατευθύνσεων επί του οποίου θα στηριχθεί η μελλοντική οριστική διαπραγμάτευση και διαμόρφωση της μορφής που θα λάβει ο φορέας που θα αναλάβει την επιχειρησιακή λειτουργία του έργου στο μέλλον.
Γενικά
Ο Φορέας διαχείρισης της ΕΤΥΜΠ καλείται να καλύψει μια διπλή αναγκαιότητα: από τη μια, να αξιοποιήσει και να θέσει σε δράση τις μεγάλες δυνατότητες που θα εμπεριέχει το προϊόν του έργου και από μιαν άλλη, εξίσου σημαντική πλευρά, να εξασφαλίσει την μακροημέρευση της λειτουργίας του έργου, ώστε τα οφέλη από την λειτουργία του να διαθέτουν διάρκεια και αποτελεσματικότητα.
Η φύση της ΕΤΥΜΠ, αλλά και ο ρόλος που θα κληθεί να παίξει ο προαναφερθείς φορέας, είναι τέτοια που κανείς από τους υφιστάμενους φορείς ή δημόσιες αρχές που δραστηριοποιούνται σήμερα στον τομέα των υδατικών πόρων δεν μπορεί να ανταποκριθεί στον ρόλο αυτό. Η ΕΤΥΜΠ έχει ανάγκη από ένα μικρού μεγέθους, ευέλικτο σχήμα, με μερική τουλάχιστον οικονομική ανεξαρτησία και ανθρώπινο δυναμικό υψηλής εξειδίκευσης. Τέτοιες δυνατότητες δεν υπάρχουν στους υφιστάμενους φορείς οι οποίοι αποτελούν πολύ ευρύτερους οργανισμούς με πολλαπλά καθήκοντα, μικρό μέρος των οποίων αποτελούν τα σχετιζόμενα με τους υδατικούς πόρους. Κατά συνέπεια, και από την πλευρά των υφιστάμενων κρατικών δομών, η αναγκαιότητα ίδρυσης ενός φορέα διαχείρισης και λειτουργίας της ΕΤΥΜΠ στο μέλλον είναι αναμφισβήτητη.
Τέλος, πρέπει να επισημανθεί ότι η επιτυχία του νέου φορέα εξαρτάται άμεσα από το υλικό που θα έχει στη διάθεσή του μετά το πέρας του έργου ΕΤΥΜΠ. Μετά το πέρας του έργου θα έχει συγκεντρωθεί ένας ικανός όγκος πληροφορίας, ο οποίος όμως μπορεί να επαυξηθεί περαιτέρω με την παραγωγή δευτερογενούς πληροφορίας και συγκεκριμένων επιστημονικών προϊόντων τα οποία μπορούν να αποτελέσουν το γόνιμο έδαφος για την επιτυχία του έργου του φορέα στο μέλλον.
Αρχές Διοικητικής και Επιστημονικής Οργάνωσης του Φορέα Διαχείρισης της ΕΤΥΜΠ
Η παρουσίαση των αρχών που πρέπει να διέπουν τη λειτουργία του φορέα διαχείρισης προκύπτει από την εξέταση του αντικειμένου ενασχόλησης του φορέα. Αντικείμενο του φορέα διαχείρισης του έργου ΕΤΥΜΠ θα είναι τα ακόλουθα:
- Η συγκέντρωση σε τακτά χρονικά διαστήματα, των πρωτογενών υδρομετεωρολογικών στοιχείων όλης της χώρας (ή τουλάχιστον της συντριπτικής πλειοψηφίας αυτών) από διάφορες πηγές, οι οποίες θα περιλαμβάνουν τόσο τους συνεργαζόμενους φορείς όσο και απευθείας συλλογή στοιχείων από σταθμούς μέτρησης των οποίων την ευθύνη λειτουργίας θα έχει ο ίδιος ο φορέας
- Η καταχώρηση σε βάσεις δεδομένων μετά από κατάλληλες προκαταρκτικές επεξεργασίες και ελέγχους συνέπειας και ομοιογένειας όλων των παραπάνω δεδομένων.
- Η επεξεργασία των δεδομένων και η διαρκής επικαιροποίηση των επεξεργασιών αυτών για την παραγωγή δευτερογενούς υδρολογικής και μετεωρολογικής πληροφορίας από τα δεδομένα.
- Η αξιοποίηση των πρωτογενών και δευτερογενών πληροφοριών για την παραγωγή υψηλής στάθμης επιστημονικού έργου σε συγκεκριμένους τομείς όπου είναι αναγκαία η ύπαρξη τυποποιημένης υδρολογικής και μετεωρολογικής πληροφορίας για την υποβοήθηση της εκπόνησης τοπικών μελετών και ερευνών που αφορούν συγκεκριμένα έργα ή παρεμβάσεις (π.χ., όμβριες καμπύλες αστικών περιοχών που θα χρησιμοποιούνται στις μελέτες υδραυλικών έργων των περιοχών αυτών).
- Η παροχή υπηρεσιών και προϊόντων υψηλού επιπέδου σε δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς οι οποίοι δραστηριοποιούνται κατ' οιονδήποτε τρόπο στους τομείς που καλύπτει το έργο ΕΤΥΜΠ.
- Η λειτουργία του ως εθνικού συμβουλευτικού οργάνου (ανάμεσα σε άλλα όργανα) άσκησης πολιτικής στον τομέα του νερού με ιδιαίτερη συμβολή στην επιστημονική και με ποσοτικά στοιχεία υποστήριξη αποφάσεων σε σχέση με την εκτίμηση και την αξιοποίηση των υδατικών πόρων της χώρας.
Νομικό Καθεστώς Ίδρυσης Φορέα - Εναλλακτικές λύσεις
- Ίδρυση Φορέα ως Δημόσια Υπηρεσία των ΥΠ.ΑΝ, Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. και ΥΠ.ΓΕ, σε συνεργασία με ΑΕΙ ή/και άλλους φορείς. Καθορισμός με Π.Δ. του Ν.1739/87 (αρ.1). Υπαγωγή στην εποπτεία του ΥΠ.ΑΝ.
- Ανάθεση του έργου σε ένα ή περισσότερα ΑΕΙ με ίδρυση Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου. Καθορισμός με Π.Δ. του Ν.1739/87 (αρ.1) και σχετικές διατάξεις του Ν. 1514/85.
- Ανάθεση του έργου σε άλλο φορέα - Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου (π.χ., Εθνικό Κέντρο Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης, Ν.2742/99, αρ.24). Καθορισμός με Π.Δ. του Ν.1739/87 (αρ.1).
- Ίδρυση φορέα με τη μορφή Α.Ε. του Δημοσίου ή Νομικού Προσώπου Ιδιωτικού Δικαίου υπό ειδικό καθεστώς. Καθορισμός με τροπολογία του Ν.1739/87 ή του Ν.1650/86 ή του Ν.2742/99.